Viêm đại tràng là tình trạng niêm mạc đại tràng bị viêm nhiễm gây tổn thương khu trú hoặc lan tỏa với nhiều mức độ khác nhau. Trường hợp nhẹ có xuất hiện các vết viêm gây đau đớn. Giai đoạn nặng có thể xuất hiện các ổ loét, xuất huyết, hay có thể là những ổ áp xe ở đại tràng. Viêm đại tràng nếu không điều trị dứt điểm sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như: xuất huyết đại tràng, thủng đại tràng, ung thư đại tràng… ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe, sinh hoạt của người bệnh.
BSCKI Hoàng Minh Thắng, Khoa Nội tổng quát Bệnh viện ITO Hoàn Mỹ Đồng Nai cho biết, viêm đại tràng thường chia thành 2 thể cấp tính và mãn tính. Nguyên nhân gây bệnh viêm đại tràng cấp tính chủ yếu là do nhiễm khuẩn đường tiêu hóa khi sử dụng các loại thực phẩm hoặc đồ uống không đảm bảo vệ sinh dẫn đến ngộ độc, do nhiễm ký sinh trùng như: lỵ amid, giun móc, giun kim, giun đũa…; nhiễm vi trùng như lỵ trực khuẩn, nấm, rota virus và do bệnh miễn dịch, bị táo bón kéo dài, lạm dụng thuốc kháng sinh.
Đối với viêm đại tràng cấp tính người bệnh sẽ có triệu chứng đau bụng. Cơn đau có thể quặn thắt bụng dưới hoặc đau dọc theo khung đại tràng, có khi gây cứng bụng, đầy hơi, căng tức bụng… Nếu bệnh nhân bị nhiễm lỵ amip sẽ đi cầu 3 đến 4 lần/ngày kèm theo phân nhầy có máu. Đối với lỵ trực khuẩn bệnh nhân sẽ có những biểu hiện nặng hơn như sốt, lừ đừ, tiêu lỏng nhiều, phân nhiều máu hơn. Người bệnh luôn trong tình trạng mệt mỏi, ăn không ngon miệng, chán ăn.
Người bị viêm đại tràng mạn tính có triệu chứng đau bụng âm ỉ dọc khung đại tràng, thường đi ngoài nhiều lần (4-5 lần/ngày, thậm chí nhiều hơn), có thể táo bónhoặc cả báo bón và tiêu chảy. Phân đa dạng: lỏng nát, không thành khuôn, có mùi hôi tanh và kèm chất nhầy, máu. Viêm đại tràng mạn tính ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng nên người bệnh có biểu hiện mệt mỏi, chán ăn, người gầy sút, hốc hác, hay cáu gắt, stress… Ngoài ra gây ra các biến chứng nguy hiểm như xuất huyết đại tràng, viêm loét đại tràng, thủng đại tràng, giãn đại tràng cấp tính,ung thư đại tràng.
Viêm đại tràng là căn bệnh rất phổ biến. Độ tuổi mắc bệnh từ 15-35 tuổi và những người trên 70 tuổi, phụ nữ thường dễ mắc bệnh hơn nam giới. Tại Bệnh viện ITO Đồng Nai, mỗi ngày khám phát hiện từ 5-7 ca/ngày. Bệnh nhân đến khám tại bệnh viện kết quả đa phần là viêm đại tràng sigma và hầu như các ca bệnh đều đã chuyển sang thể mãn tính, dẫn đến việc điều trị lâu hơn.
Tùy vào nguyên nhân gây bệnh, thể bệnh và tình trạng của từng bệnh nhân mà bác sĩ sẽ cho thuốc điều trị, cũng như áp dụng phương pháp điều trị khác nhau. Người bệnh phải tuyệt đối tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ, không được tự ý tăng liều nếu thấy triệu chứng chưa thuyên giảm.
Ngoài ra, cần tuân thủ nghỉ ngơi hợp lý, điều chỉnh chế độ ăn uống theo hướng dẫn của bác sĩ, tránh những thực phẩm không nên ăn để tăng hiệu quả điều trị.
Để phòng bệnh viêm đại tràng, người dân cần ăn uống hợp vệ sinh, ăn chín uống sôi, không sử dụng nước đá bán ở ngoài. Nên ăn các thực phẩm như: thịt nạc, cá, rau củ quả giàu kali như: chuối, đu đủ, không nên ăn nhiều trứng, sữa do khó tiêu, thực phẩm nhiều dầu mỡ, thực phẩm chiên xào, kiêng chua cay; không uống bia, rượu; tránh để stress kéo dài. Cần tập luyện thể dục - thể thao đều đặn.
Ngoài ra, cần vệ sinh môi trường sống sạch sẽ, trong gia đình có người bị bệnh lỵ trực trùng hoặc lỵ a-míp thì phải xử lý phân triệt để, các dụng cụ vệ sinh ăn uống của họ phải được tiệt trùng bằng nước sôi, nếu bệnh nhân bị bệnh lao thì phải điều trị lao triệt để.
Hoàn Lê