[Loạt bài: Ứng dụng công nghệ, kỹ thuật nâng cao chất lượng khám, điều trị và quản lý]
Xét nghiệm là khâu quan trọng giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác và đưa ra hướng điều trị hiệu quả cho người bệnh. Nhằm đảm bảo tính chính xác, tin cậy và nhất quán của các kết quả xét nghiệm, nhiều cơ sở y tế công lập và ngoài công lập trên địa bàn tỉnh đã tích cực triển khai chuẩn hóa quy trình xét nghiệm theo các tiêu chí của tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế, ISO, đặc biệt là ISO 15189. Việc chuẩn hóa không chỉ góp phần giảm sai sót chuyên môn, tiết kiệm chi phí điều trị, mà còn liên thông kết quả xét nghiệm giữa các bệnh viện, giúp tiết kiệm được thời gian, chi phí chi trả cho các xét nghiệm của người bệnh.
Nỗ lực phấn đấu đạt tiêu chuẩn ISO 15189:2022
Tháng 4-2025, Bệnh viện ĐK Đồng Nai đã chính thức đón nhận chứng chỉ ISO 15189:2022 cho 3 khoa: Huyết học truyền máu, Hóa sinh và Vi sinh – đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc chuẩn hóa hệ thống xét nghiệm theo tiêu chuẩn quốc tế.
ISO 15189:2022 là tiêu chuẩn quốc tế dành riêng cho các phòng xét nghiệm y tế, quy định các yêu cầu nghiêm ngặt về năng lực chuyên môn và hệ thống quản lý chất lượng. Để đạt được chứng chỉ này, các khoa xét nghiệm phải đáp ứng nhiều tiêu chí khắt khe như: đào tạo và phát triển nhân sự, kiểm soát chất lượng nội bộ, kiểm soát chất lượng quá trình trước, trong và sau xét nghiệm…
Để đạt được kết quả này, các phòng xét nghiệm phải đạt được nhiều tiêu chí khắt khe như: đào tạo và phát triển nhân sự, kiểm soát chất lượng nội bộ, kiểm soát chất lượng quá trình trước, trong và sau xét nghiệm... Việc tuân thủ tiêu chuẩn ISO 15189 giúp nâng cao năng lực kỹ thuật và quản lý phòng xét nghiệm. Đảm bảo tính chính xác, kịp thời, độ tin cậy của kết quả xét nghiệm và tạo điều kiện để thúc đẩy việc chấp nhận kết quả xét nghiệm giữa các cơ sở y tế với nhau.
BS.CKII Ngô Đức Tuấn – Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai cho biết: “Để đạt được chứng nhận này, bệnh viện đã triển khai thực hiện trong hơn một năm. Với sự chỉ đạo sát sao của Ban Giám đốc cùng sự nỗ lực không ngừng của ba khoa xét nghiệm, chúng tôi đã cải tiến, hoàn thiện hệ thống quản lý chất lượng và kỹ thuật xét nghiệm để đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của tiêu chuẩn ISO 15189:2022”.

Lãnh đạo khoa Huyết học – truyền máu, Vi sinh, Hóa sinh - Bệnh viện ĐK Đồng Nai nhận chứng chỉ công nhận ISO 15189:2022.
Bác sĩ Tuấn cũng cho biết, việc được công nhận chứng chỉ ISO 15189:2022 sẽ nâng chất lượng điều trị bệnh nhân lên một tầm cao mới. Xét nghiệm chính xác, kịp thời không chỉ giúp bác sĩ yên tâm hơn trong điều trị, chỉ định và hội chẩn, đặc biệt trong các tình huống cấp cứu nhằm đưa ra quyết định cứu sống người bệnh.
“Giờ đây, kết quả xét nghiệm tại bệnh viện đã đạt độ chính xác tương đương với các trung tâm lớn của Bộ Y tế và thậm chí quốc tế. Điều này giúp bệnh nhân không cần làm lại xét nghiệm khi chuyển tuyến lên các bệnh viện lớn, tiết kiệm thời gian và chi phí điều trị. Tuy nhiên, chứng chỉ này sẽ được đánh giá mỗi năm một lần. Vì vậy, đội ngũ y, bác sĩ phải luôn duy trì sự tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu của tiêu chuẩn này” – bác sĩ Tuấn nhấn mạnh.
TS Trần Thị Thu Hà – Giám đốc Văn phòng Công nhận Chất lượng (thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ) nhấn mạnh: “ISO 15189:2022 là tiêu chuẩn quốc tế đặt ra các yêu cầu về năng lực và chất lượng của phòng xét nghiệm y tế. Để đạt được chứng nhận, cần có sự quyết tâm cao từ Ban Giám đốc cùng nỗ lực không ngừng nghỉ từ đội ngũ y, bác sĩ 3 khoa xét nghiệm. Đây không chỉ là bước tiến trong lĩnh vực xét nghiệm y học mà còn mở ra cơ hội nâng cao chất lượng tổng thể cho toàn bộ hoạt động của bệnh viện.”
TS Hà tin tưởng rằng, Bệnh viện ĐK Đồng Nai sẽ tiếp tục khẳng định vị thế của mình trong ngành y tế và tạo dựng được lòng tin vững chắc từ người bệnh cũng như các đối tác chuyên môn.
Cũng chứng chỉ này, tháng 5-2024, Bệnh viện ĐK Thống Nhất đã đón nhận chứng chỉ công nhận tiêu chuẩn ISO 15189:2022 đối với khoa Hóa sinh, Huyết học truyền máu và Vi sinh.
Theo lãnh đạo bệnh viện, để nâng cao tính chính xác, đảm bảo độ tin cậy, mang lại sự hài lòng cho người bệnh tháng 9-2023, Bệnh viện ĐK Thống Nhất đã bắt tay triển khai hệ thống quản lý chất lượng xét nghiệm theo tiêu chuẩn ISO 15189:2022. Quá trình kiểm soát chất lượng xét nghiệm tại 3 khoa được tiến hành chặt chẽ thông qua việc thẩm định phương pháp xét nghiệm, xây dựng và thực hiện nội kiểm tại phòng xét nghiệm theo đúng hướng dẫn, tham gia ngoại kiểm định kỳ với Trung tâm kiểm chuẩn Trường đại học Y dược TP. Hồ Chí Minh. Các khoa đã rà soát, xây dựng và hoàn thiện các quy trình quản lý, hàng chục quy trình kỹ thuật và hàng trăm biểu mẫu, hoàn thiện các sổ tay chất lượng, sổ tay dịch vụ khách hàng, sổ tay an toàn... Đến tháng 5-2024, các khoa xét nghiệm của bệnh viện đã được Văn phòng công nhận năng lực đánh giá sự phù hợp về tiêu chuẩn chất lượng AOSC đến đánh giá việc thực hiện ISO 15189: 2022 tại khoa Hóa sinh, Huyết học truyền máu và Vi sinh.
Ngoài 2 bệnh viện công lập là Bệnh viện ĐK Đồng Nai, Thống Nhẩt đạt chứng chỉ công nhận ISO 15189:2022, có 2 bệnh viện ngoài công lập đạt chứng nhận ISO 15189:2012 quốc tế về xét nghiệm là: Bệnh viện Đại học Y dược Shing Mark và Bệnh viện Đồng Nai- 2.
Đẩy mạnh hiện đại hóa kỹ thuật xét nghiệm
Nhằm nâng cao chất lượng xét nghiệm và đảm bảo an toàn truyền máu, Bệnh viện Đại học Y Dược Shing Mark mới đây đã đưa vào vận hành hệ thống định nhóm máu tự động Aigel 300, ứng dụng công nghệ gelcard hiện đại. Hệ thống này đáp ứng đầy đủ các yêu cầu theo Thông tư 26/2023/TT-BYT của Bộ Y tế, sử dụng đồng thời cả huyết thanh mẫu và hồng cầu mẫu, góp phần tăng độ chính xác, giảm thiểu sai sót trong xét nghiệm, đặc biệt là trong truyền máu.
ThS Hoàng Văn Hậu - Trưởng khoa Xét nghiệm Bệnh viện Đại học Y dược Shing Mark cho biết, hệ thống xét nghiệm Aigel 300 được triển khai mang lại rất nhiều lợi ích cho người bệnh. Toàn bộ các khâu: nạp mẫu, xử lý, ly tâm, đọc và phân tích kết quả đưa mẫu máu vào đến khi ra kết quả đều do máy thực hiện, tự động hóa hoàn toàn. Điều này giúp loại bỏ những sai sót chủ quan. Hệ thống này sử dụng công nghệ vi cột gel (microcolumn gelcard) tiên tiến, cho kết quả rõ ràng, chính xác, ổn định. Đồng thời, kết quả được kết nối hệ thống LIS, giúp giảm thiểu sai sót và truy vết dữ liệu. Hệ thống tự động giúp rút ngắn đáng kể thời gian chờ đợi kết quả định nhóm máu, đặc biệt quan trọng trong những tình huống cấp cứu.

Kỹ thuật viên khoa Xét nhiệm Bệnh viện Đại học Y Dược Shing Mark vận hành hệ thống xét nghiệm Aigel 300.
Việc đưa vào sử dụng máy Aigel 300 là bước tiến quan trọng trong hiện đại hóa quy trình xét nghiệm truyền máu, nâng cao chất lượng phục vụ lâm sàng, đảm bảo các yêu cầu về an toàn truyền máu.
Nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân được khám và tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng cao ngay tại tỉnh nhà, tháng 6-2024, Bệnh viện ĐK Thống Nhất đã triển khai Phòng khám Ký sinh trùng - Côn trùng. Đây là phòng khám đầu tiên và duy nhất tại tỉnh Đồng Nai được triển khai theo mô hình của Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Quy Nhơn, tỉnh Bình Định. Phòng khám Ký sinh trùng - Côn trùng tại Bệnh viện đa khoa Thống Nhất Đồng Nai bao gồm hệ thống 2 phòng khám, 1 phòng tư vấn và phòng lấy mẫu xét nghiệm.
Bên cạnh việc triển khai Phòng khám Ký sinh trùng - Côn trùng, bệnh viện phối hợp Công ty TNHH Gene Solution Lab ký kết hợp tác triển khai các gói xét nghiệm gen hiện đại. Cụ thể, như xét nghiệm tầm soát 2.800 đột biến gen liên quan 9 bệnh di truyền lặn triSure Carrier, Carrier Thalassemia (tan máu bẩm sinh), xét nghiệm sàng lọc trước sinh không xâm lấn trisure NIPT. Xét nghiệm chẩn đoán trước sinh, xét nghiệm chẩn đoán các bệnh lý chuyển hóa ở trẻ em, xét nghiệm tầm soát nguy cơ ung thư di truyền và bệnh mãn tính di truyền, xét nghiệm tầm soát ung thư đa cơ quan, xét nghiệm gen trong điều trị và theo dõi ung thư…
Với các gói xét nghiệm gen hiện đại này, từ nay người dân trên địa bàn tỉnh Đồng Nai và các khu vực lân cận có thể đến Bệnh viện ĐK Thống Nhất để được khám, tư vấn thực hiện các gói xét nghiệm gen với công nghệ hiện đại nhất thế giới.
Nâng cao chất lượng phục vụ cộng đồng
Sau gần một năm đi vào hoạt động, phòng thí nghiệm môi trường đạt tiêu chuẩn ISO/IEC 17025:2017 của Trung tâm Y tế H. Long Thành đã phát huy hiệu quả phục vụ thiết thực cho người dân và doanh nghiệp trên địa bàn và khu vực lân cận. Đây là phòng xét nghiệm nước vi sinh đầu tiên ở tuyến huyện của tỉnh Đồng Nai được công nhận đạt chuẩn quốc tế về năng lực kỹ thuật và độ tin cậy trong phân tích mẫu.
Việc trung tâm triển khai phòng thí nghiệm đạt tiêu chuẩn ISO không chỉ cho kết quả phân tích mẫu chính xác mà còn rút ngắn thời gian trả kết quả xuống chỉ còn khoảng 24-48 giờ. Từ đó, mang lại nhiều lợi ích cho người dân và doanh nghiệp. Thay vì phải chuyển mẫu đi xa hoặc chờ đợi lâu, giờ đây họ có thể thực hiện các xét nghiệm ngay tại địa phương, vừa tiết kiệm thời gian vừa tiết kiệm chi phí.
Trường mầm non Lộc An (xã Lộc An, huyện Long Thành) là một trong những đơn vị thường xuyên xét nghiệm mẫu nước định kỳ để đảm bảo an toàn cho bếp ăn bán trú phục vụ hơn 160 trẻ nhỏ. Cô Nguyễn Thùy Oanh, Phó Hiệu trưởng nhà trường chia sẻ: “Thực hiện theo quy định, cứ 6 tháng một lần, chúng tôi lấy mẫu nước gửi lên Trung tâm Y tế huyện để xét nghiệm các chỉ số như độ pH, độ đục và vi sinh. Kết quả trả về nhanh và chính xác, giúp nhà trường yên tâm trong công tác chăm sóc trẻ.”

Nhân viên bếp Trường mầm non Lộc An, xã Long Thành, Đồng Nai lấy nước nấu đồ ăn.
Phòng thí nghiệm của trung tâm thực hiện nhiều phép thử đạt chuẩn trong hai nhóm lĩnh vực sinh học và hóa học môi trường. Về hóa học, có các phép thử xác định pH, độ đục và màu của nước. Trong lĩnh vực sinh học, có thể phát hiện và đếm các vi khuẩn Coliform và E.coli - những chỉ tiêu quan trọng đánh giá chất lượng nước sinh hoạt. Tất cả đều được thực hiện dựa trên các phương pháp chuẩn quốc gia như: TCVN 6492:2011, SMEWW 2130 B:2023, TCVN 6187-1:2019.
Bác sĩ Dương Minh Tân – Giám đốc Trung tâm Y tế H. Long Thành cho biết, việc đạt chuẩn ISO/IEC 17025:2017 là một bước tiến lớn trong việc củng cố uy tín và chuyên môn kỹ thuật của đơn vị. “Khi đưa phòng xét nghiệm vào hoạt động đúng tiêu chuẩn ISO, đội ngũ nhân viên chuyên môn được nâng cao năng lực rất nhiều. Đồng thời, điều này tạo thêm niềm tin trong cộng đồng và doanh nghiệp đối với chất lượng dịch vụ y tế tại địa phương”, bác sĩ Tân chia sẻ.
Để đạt được tiêu chuẩn ISO, phòng thí nghiệm đã phải đáp ứng hàng loạt yêu cầu khắt khe từ cơ sở vật chất, trang thiết bị đến quy trình thực hiện và khả năng kiểm chứng chất lượng thông qua các mẫu ngoại kiểm. Việc thẩm định lại chất lượng phòng xét nghiệm cũng được tiến hành định kỳ mỗi năm, bảo đảm tính chính xác và độ tin cậy của các kết quả phân tích.
Hiện mỗi tháng, trung tâm tiếp nhận khoảng 60 mẫu nước cần xét nghiệm, chủ yếu từ các trường học, doanh nghiệp có bếp ăn tập thể, suất ăn công nghiệp hoặc cơ sở thực phẩm mới thành lập – những nơi có yêu cầu bắt buộc kiểm định nguồn nước nhằm đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Theo quy định, các cơ sở này phải xét nghiệm định kỳ 6 tháng /lần để duy trì điều kiện hoạt động.
Bác sĩ Tân nhấn mạnh: “Từng công đoạn trong quy trình xét nghiệm phải chính xác tuyệt đối, không được sai sót ở bất kỳ bước nào. Phòng xét nghiệm ISO không chỉ giúp kiểm soát chất lượng nước mà còn góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân trên địa bàn huyện.”
Với những lợi ích mang lại, phòng thí nghiệm môi trường đạt chuẩn ISO tại Trung tâm Y tế Long Thành đang trở thành một trong những mô hình tiêu biểu trong hệ thống y tế tuyến cơ sở của Đồng Nai. Đây là minh chứng rõ nét cho hiệu quả của việc đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng khoa học kỹ thuật hiện đại vào chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
Hà Hằng – Hoàn Lê – Sao Mai