Đột quỵ (hay tai biến mạch máu não) là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu hiện nay. Mỗi năm trên toàn cầu có khoảng 16 triệu ca đột quỵ và khoảng 6 triệu ca tử vong do bệnh này.
Tại Việt Nam mỗi năm cũng có khoảng 200.000 người bị đột quỵ. Việc cấp cứu cho bệnh nhân phải được tiến hành ở các cơ sở y tế có đủ điều kiện điều trị đột quỵ. Tại Đồng Nai, hiện nhiều bệnh viện không chỉ triển khai được đơn vị điều trị đột quỵ, điều trị thành công cho nhiều bệnh nhân mà chất lượng điều trị còn đạt những tiêu chuẩn khắt khe của thế giới.
Nhiều bệnh nhân đột quỵ hồi sinh, không để lại di chứng
Ông Lê Kim Bằng 50 tuổi (ở ấp Bàu Sầm, xã Bàu Trâm, TP.Long Khánh) nhập viện tại Bệnh viện ĐKKV Long Khánh vì cơn nhồi máu não. Nhờ người nhà kịp thời đưa đến bệnh viện trong giờ vàng, ông được các bác sỹ điều trị tái thông bằng thuốc tiêu sợi huyết nên qua cơn nguy kịch và sau 3 ngày điều trị có thể tự vận động được mà hầu như không để lại di chứng nào.
“Lúc con cái đưa vô bệnh viện thì tôi bị liệt cái tay với cái chân này rồi. Vô đây bác sĩ tư vấn với gia đình điều trị bằng thuốc tiêu cục máu đông, nửa tiếng sau chụp CT lại thì thấy cục máu đông tan rồi.
Nay tay chân tôi vận động được gần như bình thường. Hồi trước mẹ tôi cũng bị tai biến mạch máu não nhưng không được cứu kịp thời tại vì cách nay 15 năm phương tiện không như bây giờ. Bệnh viện ĐKKV Long Khánh lúc đó cũng không điều trị được” – ông Bằng kể lại.
Một bệnh nhân bị đột quỵ liệt nửa người đã hồi phục, tay chân đã vận động trở lại sau khi được điều trị thuốc tiêu sợi huyết tại Bệnh viện ĐKKV Long Khánh.
Chị Bùi Thị Nga (40 tuổi, ngụ xã Thạnh Phú, H.Vĩnh Cửu) điều trị tại khoa Nội thần kinh Bệnh viện ĐK Đồng Nai cũng cho biết, vừa trải qua cơn đột quỵ “thập tử nhất sinh”, phải điều trị bằng cả 2 phương pháp dùng thuốc tiêu sợi huyết và can thiệp bằng dụng cụ để lấy huyết khối mới thoát khỏi nguy kịch. Chị Nga kể: “Tối đi ngủ tự nhiên nghe khó thở, bị yếu một bên tay trái, chân trái, miệng thì méo, cứ ú ớ không nói được. Ông xã lo lắng đưa vô bệnh viện liền. Bác sỹ tư vấn dùng thuốc nhưng thấy không được nên can thiệp thông mạch máu não”.
BS Nguyễn Đình Quang, Trưởng Khoa Nội thần kinh - Bệnh viện ĐK Đồng Nai cho biết: “Do bệnh nhân bị tắc mạch máu lớn nên sau khi dùng thuốc kiểm tra lại thì thấy không hiệu quả, chúng tôi tiếp tục thực hiện can thiệp mạch máu não, bệnh nhân đã được lấy hết huyết khối gây tắc nghẽn và hồi phục ngoạn mục. Từ trạng thái lơ mơ, liệt nửa người khi nhập viện đã nhanh chóng giao tiếp được người nhà và phục hồi vận động nửa người bên trái, tự ngồi dậy được. Sau đó bệnh nhân tỉnh táo, nói chuyện rõ, cải thiện tốt chức năng ngôn ngữ, tự đi lại được và sau 5 ngày có thể xuất viện”.
Tiếp tục hoàn thiện quy trình và phương pháp điều trị đột quỵ
Theo BS Nguyễn Đình Quang, tại Đồng Nai hiện đã có 5 bệnh viện triển khai điều trị đột quỵ là Bệnh viện ĐK Đồng Nai, Bệnh viện ĐK Thống Nhất, Bệnh viện ĐKKV Long Khánh, Bệnh viện ĐKKV Định Quán và Bệnh viện ITO Hoàn Mỹ Đồng Nai.
Đơn vị đột quỵ thuộc Khoa Nội thần kinh Bệnh viện ĐKKV Long Khánh được thành lập vào tháng 1/2019. Sau gần 2 năm hoạt động, tại đây đã cấp cứu, điều trị tái thông cho hơn 150 bệnh nhân bị đột quỵ não bằng phương pháp dùng thuốc tiêu sợi huyết.
“Từ tháng 1-2020, bệnh viện tiến hành quản lý chất lượng điều trị đột quỵ bằng tiêu chuẩn res.Q của Hội Đột quỵ Châu Âu. Hiện quy trình từ khi tiếp nhận bệnh nhân cho tới khi tiêm thuốc tiêu sợi huyết tại bệnh viện rút ngắn còn dưới 60 phút; tất cả những bệnh nhân đột quỵ đều được tầm soát rối loạn nuốt; hơn 99% bệnh nhân đột quỵ được chụp CT/MRI chẩn đoán trong vòng 1 giờ sau khi nhập viện và tất cả bệnh nhân đều được nằm điều trị trong đơn vị đột quỵ hoặc khoa ICU để được theo dõi sát” – BS Nguyễn Quốc Thành, Trưởng Khoa Nội thần kinh Bệnh viện ĐKKV Long Khánh cho biết.
Trong quý 2-2020, tỷ lệ bệnh nhân được điều trị tái thông tại Bệnh viện ĐKKV Long Khánh là 10%. Với việc vượt qua những tiêu chí khắt khe về điều trị đột quỵ, bệnh viện đã được Hội Đột quỵ thế giới trao chứng nhận vàng, trở thành bệnh viện thứ 2 tại Đồng Nai và là một trong số ít các bệnh viện tại Việt Nam đạt chứng nhận này. Hiện Đơn vị đột quỵ Khoa Nội thần kinh có 7 bác sỹ, 8 điều dưỡng, 2 giường cấp cứu, 10 giường bệnh nặng và 20 giường lưu bệnh, đủ trang thiết bị thiết yếu. Để hoàn thiện các phương pháp điều trị đột quỵ, dự kiến đầu năm 2021 bệnh viện sẽ triển khai kỹ thuật can thiệp nội mạch.
BS. Nguyễn Quốc Thành cho hay: “Về mặt nhân sự, chúng tôi ngoài tự đào tạo còn gửi những bác sĩ và điều dưỡng lên những trung tâm thần kinh lớn như Bệnh viện Nhân dân 115, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM để đào tạo chuyên sâu về điều trị đột quỵ. Về cơ sở vật chất hạ tầng, Ban giám đốc bệnh viện cũng đã đề nghị Sở Y tế trang bị máy móc như máy DSA để tiến hành làm can thiệp nội mạch”.
Tại Bệnh viện ĐK Đồng Nai, Đơn vị Đột quỵ được thành lập từ tháng 5-2015. 5 năm qua bệnh viện đã tiếp nhận hơn 7.700 trường hợp đột quỵ, trong đó, gần 700 trường hợp đã được can thiệp bằng phương pháp dùng thuốc tiêu sợi huyết hoặc can thiệp DSA, hoặc sử dụng cả 2 phương pháp này. Tỷ lệ bệnh nhân được tái thông tăng dần, năm 2016 là hơn 3%, năm 2019 là 14,7% và 6 tháng đầu năm 2020 là 16%. Tháng 6-2019, bệnh viện được trao chứng nhận vàng về điều trị đột quỵ của Hội Đột quỵ thế giới. Quý 4-2019 và quý 1-2020, bệnh viện tiếp tục được trao chứng nhận bạch kim về điều trị đột quỵ và duy trì các tiêu chuẩn này cho đến nay.
“Chúng tôi vẫn duy trì các tiêu chí, đó là điều quan trọng nhất đối với đơn vị đột quỵ vì nó thể hiện được chất lượng ổn định. Cái mốc thời gian từ lúc bệnh nhân bị cho đến lúc đến bệnh viện, rồi mốc thời gian đến bệnh viện chúng tôi phải có quy trình tích cực nhất, đồng bộ nhất để làm sao tiết kiệm được nhiều thời gian nhất, tiếp cận bệnh nhân càng sớm càng tốt, can thiệp sớm, lúc đó hiệu quả cao nhất, biến chứng thấp nhất. Quy trình đó là một trong những tiêu chí quan trọng trong việc xếp hạng, phân loại chất lượng của đơn vị đột quỵ”- Bác sỹ Nguyễn Đình Quang cho hay.
Phương Thanh