Bệnh thủy đậu là bệnh cấp tính do nhiễm vi rút Varicella Zoter gây ra, bệnh có khả năng lây lan nhanh nếu không được điều trị kịp thời và đúng phác đồ thì trẻ em có thể gặp các biến chứng nguy hiểm, thậm chí là tử vong.
Hiện nay, số ca mắc thủy đậu có dấu hiệu gia tăng và đã có trường hợp tử vong do biến chứng của bệnh thủy đậu. Theo báo cáo của Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh, trong 8 tháng đầu năm 2023 khu vực phía Nam ghi nhận 4.347 ca bệnh, tăng 2,3 lần so với cùng kỳ năm 2022 (1924 ca). Riêng tại Đồng Nai, trong 6 tháng đầu năm toàn tỉnh ghi nhận 977 ca bệnh thủy đậu, tăng 2,53 lần so với cùng kỳ năm 2022 (277 ca).
Triệu chứng và biến chứng của bệnh thủy đậu
Bệnh thủy đậu gặp ở mọi lứa tuổi nhưng mắc nhiều hơn ở trẻ em, với triệu chứng của bệnh là mệt mỏi, nhức đầu, sốt nhẹ, chảy nước mũi, đau họng và trên da xuất hiện các nốt ban đỏ bắt đầu ở vùng đầu, mặt rồi lan ra toàn thân. Thời kỳ lây truyền của bệnh là 1 - 2 ngày trước khi phát ban và trong vòng 5 ngày sau khi xuất hiện nốt bọng nước đầu tiên. Bệnh thường kéo dài từ 7 - 10 ngày, nếu không có biến chứng, các nốt thủy đậu sẽ khô dần, bong vảy, thâm da nơi nổi mụn nước, không để lại sẹo, nhưng nếu bị nhiễm khuẩn thì mụn nước có thể để lại sẹo.
Bệnh có khả năng lây lan nhanh, lây truyền từ người sang người qua đường hô hấp thông qua tiếp xúc trực tiếp, qua dịch tiết mũi họng, dịch từ nốt phỏng thủy đậu của người bệnh. Bệnh nếu không được điều trị kịp thời và đúng phác đồ thì cả trẻ em và người lớn đều có thể gặp các biến chứng nguy hiểm như suy hô hấp, sốc nhiễm trùng, nhiễm độc, bội nhiễm vi khuẩn, các biến chứng về thần kinh như: viêm màng não, viêm tủy, viêm dây thần kinh thị giác, viêm đa dây thần kinh suy thượng thận, viêm cầu thận, tổn thương mắt, thậm chí là tử vong. Đối với phụ nữ mang thai, nếu mắc bệnh thủy đậu sẽ rất nguy hiểm cho thai nhi, có thể gây sảy thai hoặc để lại dị tật cho thai nhi.
Tiêm vắc xin phòng bệnh thủy đậu cho trẻ tại CDC Đồng Nai.
Do đó, khi phát hiện các triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh thủy đậu cần tới cơ sở y tế để khám và điều trị kịp thời theo chỉ định của bác sĩ. Không tự ý mua thuốc điều trị tại nhà, tránh gặp các biến chứng nguy hiểm đã nêu trên.
Các biện pháp phòng bệnh thủy đậu
Cách phòng bệnh hiệu quả nhất hiện nay là tiêm vắc xin phòng bệnh thủy đậu cho trẻ từ 12 tháng tuổi. Đây là biện pháp phòng tránh bệnh thủy đậu hiệu quả và lâu dài nhất. Vắc xin thủy đậu có tính an toàn và hiệu quả cao. Nếu đã chủng ngừa đầy đủ thì rất ít khi mắc bệnh, nếu có mắc thì các triệu chứng cũng sẽ nhẹ hơn.
Bên cạnh đó, người dân cần hạn chế tiếp xúc với người bệnh để phòng bị lây nhiễm; thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, sử dụng các đồ dùng sinh hoạt riêng, vệ sinh mũi họng hàng ngày bằng nước muối sinh lý; thường xuyên vệ sinh nhà cửa, trường học, vật dụng sinh hoạt bằng các chất sát khuẩn thông thường.
Một số lưu ý đối với người mắc bệnh thủy đậu
Những trường hợp mắc bệnh thuỷ đậu cần được nghỉ học hoặc nghỉ làm việc từ 7 đến 10 ngày từ khi bắt đầu phát hiện bệnh để tránh lây lan cho những người xung quanh.
Để giảm nguy cơ nhiễm trùng da người bệnh cần tắm nước ấm, lau rửa thân thể nhẹ hàng, tránh làm vỡ bọng nước hay trầy xước da, thay quần áo hàng ngày. Người bệnh thủy đậu nên lựa chọn những bộ trang phục rộng rãi, thoáng mát, dễ thấm hút mồ hôi để tránh cọ sát làm vỡ những vết mụn nước khiến dịch lây lan ra những vùng da xung quanh.
Bên cạnh đó, người bệnh cần vệ sinh mắt mũi, răng miệng nhẹ nhàng hàng ngày từ 2-3 lần bằng nước muối sinh lý vì thủy đậu có thể mọc trong miệng, nếu không vệ sinh có thể gây bội nhiễm. Đặc biệt, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám nếu có các dấu hiệu của biến chứng nặng như khó thở, mệt mỏi, li bì.
Ngoài ra, chế độ dinh dưỡng hợp lý cũng rất quan trọng đối với người bệnh thủy đậu. Chế độ dinh dưỡng đa dạng các loại thực phẩm và uống đủ nước sẽ giúp người bệnh tăng cường hệ miễn dịch, mau hồi phục, ngược lại có thể gây nên những ảnh hưởng xấu đến tình trạng bệnh thủy đậu. Nếu trẻ đang bú mẹ bị bệnh, mẹ vẫn tiếp tục cho con bú bình thường.
BS.Hồ Thị Hồng
CDC Đồng Nai