Tân Phú là huyện vùng sâu của tỉnh Đồng Nai với hơn 20 dân tộc cùng sinh sống. Trong những năm qua, mặc dù còn nhiều khó khăn, nhưng huyện Tân Phú luôn quan tâm đến công tác dân số, thực hiện nhiều hoạt động, nhờ đó luôn đạt được các chỉ tiêu đề ra.
Triển khai nhiều hoạt động để đạt mục tiêu đề ra
Chị Phạm Thị Xuân Phương – Phụ trách Phòng dân số, Trung tâm Y tế huyện Tân Phú chia sẻ, thực hiện các kế hoạch, chỉ tiêu về công tác dân số của UBND huyện, Phòng Dân số đã triển khai nhiều hoạt động về truyền thông dân số bằng nhiều hình thức trực tiếp, gián tiếp, qua các nhóm zalo cộng đồng… Các chương trình, dự án luôn được tổ chức thực hiện theo kế hoạch.
Các hoạt động truyền thông được thực hiện đa dạng từ gián tiếp đến trực tiếp. Cụ thể như treo băn rôn hưởng ứng Ngày Thalassemia (bệnh tan máu bẩm sinh) Thế giới (8-5), Ngày Dân số Thế Giới (11-7), Ngày Quốc tế trẻ em gái (11-10), chiến dịch truyền thông lồng ghép cung cấp dịch vụ khám sức khỏe định kỳ, sàng lọc một số bệnh thường gặp ở người cao tuổi. Sử dụng phong phú tài liệu từ các nguồn như Tổng cục Dân số, hỗ trợ cộng tác viên dân số về bài tuyên truyền qua các kênh truyền thông xã hội Zalo, Facebook, Viber… với số tin bài: 28; 4 clip về những nội dung như hội chứng Down, hội chứng Edward, hội chứng Patau, dị tật ống thần kinh và tư vấn về sàng lọc sơ sinh để phát hiện 5 bệnh: suy giáp, thiếu men G6PD, tăng sản tuyến thượng thận, tan máu bẩm sinh thể nặng, suy giảm thính lực bẩm sinh và các bệnh lý di truyền, dị tật khác…cũng đã được tập trung thực hiện, qua đó các thai phụ và người thân hiểu được tầm quan trọng của việc sàng lọc trước sinh và sàng lọc sơ sinh.

Phòng Dân số, Trung tâm Y tế huyện Tân Phú tổ chức chiến dịch khám sàng lọc cho người cao tuổi.
Các hoạt động truyền thông trực tiếp cũng được chú trọng như phối hợp với Hội người mù huyện nói chuyện chuyên đề; Phối hợp với Hội liên hiệp Phụ nữ huyện, huyện Đoàn tổ chức các hội nghị tuyên truyền chương trình sàng lọc trước sinh và sơ sinh; tập huấn về kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh với hơn 200 cán bộ tham gia; Phối hợp với Hội Người cao tuổi tổ chức triển khai Chiến dịch truyền thông lồng ghép cung cấp dịch vụ khám sức khỏe định kỳ, sàng lọc một số bệnh thường gặp với 1.857 người tham gia, đạt tỉ lệ 101% so với kế hoạch đề ra. Triển khai chiến dịch truyền thông lồng ghép dịch vụ kế hoạch hóa gia đình cho phụ nữ từ 15-49 tuổi có 693 người tham gia đạt tỉ lệ 80%. Các Trạm Y tế tổ chức các hội nghị tuyên truyền các chủ đề với hàng ngàn người tham dự.
“Việc cộng tác viên tư vấn về công tác dân số tại nhà được chú trọng thực hiện để phù hợp với giờ giấc lao động của bà con nhất là ở vùng dân tộc thiểu số. Trong thời gian qua, số hộ gia đình được Cộng tác viên dân số tư vấn, tuyên truyền là hơn 650 lượt”, - chị Phương cho biết thêm.
Ngoài công tác truyền thông, việc cung cấp dịch vụ về kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ) và đảm bảo hậu cần, phương tiện tránh thai cũng được chú ý. 9 tháng đầu năm 2024, có hơn 13.800 người tham gia các biện pháp tránh thai như đình sản, đặt vòng, thuốc cấy, sử dụng thuốc tiêm, sử dụng bao cao su (đạt tỉ lệ hơn 90% so với kế hoạch năm).

Tuyên truyền đề án mất cân bằng giới tính khi sinh cho học sinh trường THCS và THPT trên địa bàn huyện.
Hàng năm, Phòng Dân số tổ chức các hoạt động về nâng cao chất lượng dân số như mở rộng tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh, tật trước sinh và sơ sinh về tận trạm y tế với buổi sinh hoạt, tuyên truyền, tư vấn sàng lọc trước sinh, sàng lọc sơ sinh cho phụ nữ mang thai, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ. 9 tháng đầu năm 2024, số buổi tư vấn trước khi kết hôn với 460 người tham gia tư vấn; Số phụ nữ được sàng lọc trước sinh 651/985 tổng số phụ nữ mang thai đạt tỷ lệ : 66,09 %. Số trẻ em được sàng lọc sơ sinh 1.145 bé đạt 89,04%.
Hàng tháng cán bộ dân số viên, cộng tác viên dân số trạm y tế xã tổ chức tư vấn trực tiếp cho các cặp vợ chồng, những người đứng đầu dòng họ và gia đình, nam nữ thanh niên chuẩn bị kết hôn về tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, nói không với lựa chọn giới tính thai nhi, nhất là giới và bình đẳng giới tại trạm y tế, hộ gia đình. Tại huyện Tân Phú, số trẻ nam là 662/624 số trẻ nữ, tỷ số giới tính: 106/100, so với cùng kỳ năm trước: 107/100.
Vẫn còn những khó khăn
Là một huyện miền núi, có địa bàn rộng, đi lại khó khăn, nhiều dân tộc sinh sống, trình độ dân trí hạn chế, nhiều tập tục khác nhau, nên công tác quản lý, thu thập thông tin, rà soát dữ liệu về dân số tại địa bàn còn gặp nhiều khó khăn, chưa đạt yêu cầu.
“Có thể kể đến Chiến dịch khám sàng lọc cho Người cao tuổi (NCT), hàng năm đều tổ chức khám, nhưng bệnh của NCT đa số là bệnh mãn tính, ít thay đổi nên đi khám mà không có thuốc cấp, NCT cảm thấy mất thời gian và không nhiệt tình. Hay chiến dịch truyền thông lồng ghép dịch vụ KHHGĐ cho phụ nữ từ 15-49 tuổi vẫn chưa thu hút được chị em tham gia. Nguyên nhân chính là do chị em còn trong độ tuổi lao động nên không thể nghỉ để đi làm, số còn lại họ đi khám sàng lọc tại các phòng khám ngoài hoặc tuyến trên. Hay mức sinh trên địa bàn toàn huyện Tân Phú thấp nhưng tỉ lệ sinh con thứ 3, 4 lại cao, chủ yếu tập trung ở một số xã có đồng bào dân tộc, đây cũng là khó khăn của việc vận động sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại”,- chị Phương chia sẻ.
Trong thời gian tới, để người dân thực hiện tốt các chính sách về dân số, TTYT tiếp tục duy trì các hoạt động như tăng cường tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, phối hợp với các ban ngành tại các buổi sinh hoạt chi hội, câu lạc bộ người cao tuổi; tuyên truyền về mất cân bằng giới tính khi sinh cho học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông trên địa bàn huyện.
Mai Liên