Bệnh dại là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút dại gây ra, bệnh lây truyền từ động vật sang người qua vết cắn, vết thương, vết cào, liếm của động vật. Người nhiễm vi rút dại khi đã xuất hiện triệu chứng lâm sàng thì gần như 100% là tử vong. Chỉ có tiêm vắc xin mới ngăn ngừa không bị bệnh dại.
Tăng số người chích vắc xin phòng dại do chó mèo cắn
Chị N.T.N ở thị trấn Trảng Bom, huyện Trảng Bom đưa con đến Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh chích ngừa vắc xin phòng dại cho biết, bé nhà chị bị chó nhà cắn, nhưng sang ngày hôm sau con chó bị chết, chị rất lo lắng đã đưa cháu vào Trung tâm Y tế huyện Trảng Bom để khám và chích ngừa nhưng vì dưới huyện hết vắc xin phòng dại nên chị chở cháu lên CDC Đồng Nai để tiêm. Do vết thương của cháu khá sâu, con chó đã chết nên cháu được bác sĩ chỉ định tiêm 5 mũi.
Còn chị L.T.M ở P. Tân Phong, Biên Hoà cho hay, bé nhà chị đang đạp xe đi thể dục cùng với mẹ ngoài đường thì bị một con chó xông ra cắn, do không biết tình trạng của con chó như thế nào nên chị đã đưa cháu đi chích ngừa để tránh những hậu quả đáng tiếc xảy ra.
Bác sĩ Đinh Thị Hợi, Khoa phòng chống bệnh truyền nhiễm, CDC Đồng Nai cho biết, trung bình mỗi ngày Phòng Tiêm chủng tiếp nhận khoảng 30-40 người đến chích ngừa vắc xin phòng bệnh dại do bị chó, mèo cắn.
Tiêm vắc xin ngừa dại cho người dân tại CDC Đồng Nai.
Nguyên nhân nhiều người bị chó, mèo cắn là do tình trạng nuôi chó mèo thả rông, tự do hiện nay diễn ra rất phổ biến ở tất cả các thôn xóm, khu phố trên địa bàn toàn tỉnh. Bên cạnh đó, ý thức trong công tác tiêm phòng dại chó, mèo của một số người dân chưa cao.
Theo bác sĩ Hợi, bệnh dại là bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm, lây từ động vật chủ yếu là chó, mèo sang người qua vết cắn, vết liếm trên da làm niêm mạc bị tổn thương. Bệnh dại có tỷ lệ tử vong cao, do vậy khi bị chó, mèo cắn, người dân cần tiêm phòng vắc xin dại càng sớm càng tốt.
“Khi vào cơ thể, vi rút dại sẽ di chuyển dọc theo dây thần kinh tới tủy sống rồi tới não bộ, do đó vết cắn càng gần não thì thời gian phát bệnh càng nhanh. Vết thương nặng, càng gần thần kinh trung ương thì thời gian ủ bệnh càng ngắn. Cụ thể hơn, nếu bị cắn ở đầu, mặt, cổ, đầu chi và bộ phận sinh dục sẽ có thời gian ủ bệnh ngắn hơn do khoảng cách vi rút xâm nhập vào mô thần kinh ngắn. Do đó, bệnh càng nguy thấp hơn”, BS Hợi nói.
Tiêm vắc xin dại thế hệ mới an toàn, hiệu quả
Cũng theo BS Hợi, ngay sau khi bị chó mèo hay động vật hoang dã cắn cần phải rửa ngay vết thương với xà phòng. Sau đó, sử dụng cồn 70% để khử trùng sát khuẩn. Gia đình nên rửa vết thương cho người bị chó, mèo cắn dưới vòi nước sạch chảy liên tục trong thời gian khoảng 10-15 phút để sát trùng vết thương. Những thao tác xử lý vết thương thực hiện sớm sẽ có tác dụng sát khuẩn phòng vi rút dại hiệu quả.
Khi bị động vật nghi dại cắn, người dân cần đến ngay cơ sở y tế để được bác sĩ tư vấn và tiêm vắc xin ngừa dại. Tuyệt đối không chữa bằng thuốc nam hay các biện pháp được đồn đại trong dân gian. Vì hiện nay vẫn còn nhiều người cho rằng tiêm vắc xin dại độc hại cho sức khỏe, nhưng đó là những quan điểm sai lầm vì vắc xin dại cũng là vắc xin phòng bệnh như các loại vắc-xin khác, tính an toàn được Tổ chức Y tế thế giới công nhận.
BS Hợi cho biết, trước đây các vắc xin sử dụng trong tiêm phòng dại là vắc xin thế hệ cũ, có chứa các tế bào thần kinh nên có thể gây biến chứng về thần kinh. Hiện nay các loại vắc xin cũ này đã ngừng sử dụng trên thế giới. Năm 1963, loại vắc xin dại thế hệ thứ hai có tính miễn dịch và an toàn cao được sản xuất, hiệu giá kháng thể sau khi tiêm cao gấp 10 lần so với loại vắc xin cũ, không kèm theo biến chứng ở hệ thần kinh trung ương.
Năm 1992, Việt Nam đã ngừng sử dụng các vắc xin dại thế hệ cũ và chuyển sang sử dụng vắc xin dại thế hệ mới. vắc xin dại thế hệ mới hiệu quả cao hơn, không chứa tế bào thần kinh nên không ảnh hưởng đến sức khỏe, tâm thần kinh của người dùng.
Chính vì vậy khi bị chó, mèo cắn người dân cần đến ngay các cơ sở y tế để được tư vấn và chích ngừa bệnh dại, tùy thuộc vào vết thương của người bị cắn cũng như tình trạng của vật cắn để bác sĩ chỉ định liều lượng các mũi tiêm. Người dân không nên chủ quan đối với tránh những điều đáng tiếc có thể xảy ra. Tuyệt đối không chữa bằng thuốc nam hay các biện pháp được đồn đại trong dân gian như: bôi dầu gió, dầu hỏa, dầu xanh, đắp ớt hiểm, đất sét, tỏi, củ kiệu, lấy nọc bằng dao liếc. Những biện pháp này không những không mang lại hiệu quả mà còn làm mắc thêm các bệnh nhiễm trùng khác do làm bẩn vết thương.
Thanh Tú