Nhân viên y tế thôn ấp được xem là “cánh tay nối dài” của ngành Y tế, là nhân tố quan trọng trong việc tuyên truyền, giáo dục sức khỏe, giúp người dân tiếp cận với những kiến thức về sức khỏe, cách phòng chống bệnh tật. Qua đó góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe của người dân tại địa phương.
Luôn bám sát, gần dân
Là lực lượng trực tiếp và gần dân nhất, nhân viên y tế thôn ấp thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền, phổ biến đến người dân kiến thức về bảo vệ sức khoẻ, vệ sinh môi trường và an toàn thực phẩm, phòng, chống HIV/AIDS; hướng dẫn một số biện pháp chăm sóc sức khoẻ ban đầu, phòng, chống dịch bệnh tại cộng đồng; vận động, cung cấp thông tin, tư vấn về công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình; tham gia triển khai thực hiện các phong trào vệ sinh phòng bệnh, an toàn thực phẩm, nâng cao sức khỏe cộng đồng...
Hơn 20 năm làm công tác y tế thôn ấp, ông Trần Văn Quản (X. Bình Lợi, H. Vĩnh Cửu) chia sẻ: “Tôi không nhớ rõ đã tham gia công tác y tế thôn ấp bao nhiêu năm, chỉ nhớ là 5-6 đời trưởng Trạm y tế. Tôi được giao phụ trách 2 ấp với hơn 140 hộ dân. Công việc của tôi ít khi ở nhà, lúc thì tôi đi vận động vệ sinh môi trường xung quanh nhà ở tại hộ dân, khi thì tuyên truyền các biện pháp phòng chống dịch bệnh. Như lúc dịch bệnh COVID-19 hay sốt xuất huyết bùng phát là chúng tôi đi thường xuyên. Hay hàng tháng vào những đợt tiêm chủng mở rộng tại Trạm y tế, tôi cũng phải đến những nhà có trẻ trong độ tuổi thông báo, vận động người dân đưa trẻ đến tiêm ngừa đầy đủ. Cũng may mắn, trong thời gian làm công việc này, tôi luôn được gia đình ủng hộ. Trạm y tế cũng luôn hỗ trợ những vật dụng cần thiết cho công tác tuyên truyền và được cập nhật những kiến thức mới để phù hợp với tình hình dịch bệnh”.
CDC Đồng Nai tập huấn nâng cao kỹ năng truyền thông - GDSK cho nhân viên y tế thôn ấp tại H.Vĩnh Cửu.
Không chỉ nhiệt tình, tích cực, yếu tố cần phải có của một nhân viên y tế thôn ấp là phải rõ đường đi lối lại địa bàn, gắn bó với người dân, có kỹ năng truyền thông và giao tiếp với người dân. Trên thực tế, việc hạn chế lây lan dịch bệnh, thay đổi hành vi của người dân trong phòng ngừa bệnh tật không đơn thuần chỉ do tác động của các can thiệp chuyên môn y tế, mà cần có tác động can thiệp vào các yếu tố khác: tâm lý, tình cảm, phong tục tập quán, thói quen lối sống, điều kiện kinh tế... Những điều này, nhân viên y tế thôn ấp lại là người đóng vai trò quan trọng nhất.
“Đối tượng của mình là ai, mình muốn nói với họ cái gì, khi xác định được mình sẽ dễ dàng tiếp cận với họ hơn. Ngoài ra, việc tiếp cận tuyên truyền một vấn đề gì đó tới người dân không phải ngày một ngày hai là có hiệu quả, mà thực sự là “mưa dầm thấm lâu”. Chúng tôi phải tranh thủ thời gian phù hợp người dân ở nhà để tiếp cận”, ông Nguyễn Văn Thu – Cộng tác viên y tế thôn ấp, xã Mã Đà - H. Vĩnh Cửu chia sẻ.
Ông Nguyễn Văn Thu (CTV y tế xã Mã Đà) cùng các cộng tác viên y tế thôn ấp H. Vĩnh Cửu tham gia tập huấn nâng cao kỹ năng truyền thông - GDSK.
Trong 15 năm làm việc, ông Thu luôn tích cực trong các hoạt động, từ việc tuyên truyền tới người dân phòng chống dịch bệnh, an toàn vệ sinh thực phẩm, vệ sinh môi trường, đến việc tuyên truyền thực hiện các biện pháp dân số kế hoạch hóa gia đình. Ông vui mừng khi ý thức phòng bệnh của người dân trong ấp mình ngày càng được nâng cao, cũng nhờ vậy mà các dịch bệnh được đẩy lùi.
Phụ cấp chưa tương xứng
Nhiệm vụ của trạm y tế xã, phường, thị trấn là vừa thực hiện công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân, vừa thực hiện công tác dự phòng, đẩy mạnh truyền thông giáo dục sức khỏe, nâng cao nhận thức về phòng bệnh. Thực hiện nhiều chương trình y tế quốc gia, như: tiêm chủng mở rộng, phòng chống dịch bệnh, phòng chống suy dinh dưỡng, chăm sóc và bảo vệ sức khỏe bà mẹ trẻ em... Với khối lượng công việc nhiều như vậy, các trạm y tế luôn cần có đội ngũ nhân viên y tế thôn ấp tích cực, yêu nghề và gắn bó với địa bàn.
Tuy lượng công việc lớn chiếm nhiều thời gian, nhưng phụ cấp cho đội ngũ nhân viên y tế chưa tương xứng. Mỗi nhân viên y tế thôn ấp nhận được phụ cấp là 447 ngàn đồng/tháng. Nếu kiêm thêm nhiệm vụ của cộng tác viên dân số với phụ cấp 350 ngàn đồng/tháng. Tổng phụ cấp chưa được 800 ngàn đồng/tháng.
Nhân viên y tế thôn ấp tại phường Trảng Dài, TP.Biên Hòa hỗ trợ trạm trong chiến dịch uống Vitamin A.
“Đối với khoản phụ cấp như thế chẳng đáng là bao so với tiền xăng, tiền nước cho công việc hàng tháng, tuy nhiên mỗi khi đã dấn thân vào công việc, chúng tôi muốn đặt cái tâm vào công việc của mình. Cái được lớn nhất mà chúng tôi có được là tình cảm của người dân trong ấp và ý thức của người dân về chăm sóc sức khỏe, phòng chống bệnh tật được nâng lên”, ông Thu tâm sự.
Giám đốc TTYT H. Vĩnh Cửu BS Hồ Văn Hoài cho biết: “Dù chỉ được hưởng mức phụ cấp thấp nhưng đội ngũ nhân viên y tế thôn ấp lại hoạt động khá tích cực. Nhờ vậy, các chương trình về y tế trên địa bàn ngày càng phát huy hiệu quả. Đội ngũ y tế thôn ấp góp phần vào việc hoàn thành mục tiêu các Chương trình của y tế cơ sở”.
Mai Liên