Do biến đổi khí hậu, khu vực phía nam năm nay nắng nóng kéo dài, mặc dù nay đã đến mùa mưa nhưng so với những năm trước đây lượng mưa ít hơn rất nhiều. Điều này dẫn đến trữ lượng nước tại các sông suối, ao hồ…rất thấp, không đủ để sản xuất, sinh hoạt ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân nói chung và cấp nước sinh hoạt nói riêng.
Nhiều khó khăn trong việc cấp nước sinh hoạt cho người dân
Mặc dù đã vào mùa mưa, nhưng đến nay mực nước tại các hồ chứa nước vẫn ở mức rất thấp. Dẫn đến chất lượng và trữ lượng nguồn nước không đảm bảo để sản xuất, sinh hoạt. Một số hộ gia đình sử dụng nguồn nước máy có tình trạng vẩn đục, mùi vị lạ…khiến người dân lo lắng, bất an.
Chị Nguyễn Thị Vân - Trung tâm Y tế H.Xuân Lộc cho biết, Trung tâm có nhận một số phản ánh của người dân địa phương qua điện thoại phản ánh về tình trạng nước sinh hoạt của gia đình đục hơn nên đã báo cáo tình trạng này với cấp trên và các đơn vị liên quan để có hướng giải quyết kịp thời.
Ông Vũ Đức Việt - Phó Giám đốc Chi nhánh cấp nước Xuân Lộc cho biết: Phân xưởng sản xuất nước Gia Ray thuộc Chi nhánh Cấp nước Xuân Lộc có công suất thiết kế 15.000m3/ngày đêm, hiện đang khai thác khoảng 12.000m3/ngày đêm, cấp nước cho hơn 13.000 khách hàng. Nguồn nước thô cấp cho khu xử lý của nhà máy được lấy từ Hồ Núi Le. Nhiều năm nay, lượng nước trữ tại các hồ chứa đã có dấu hiệu thiếu hụt, đặc biệt trong năm nay tình trạng thiếu nước rất nghiêm trọng, đỉnh điểm vào tháng 5-2024 lượng nước trong hồ xuống rất thấp, chính vì vậy CNCN Xuân Lộc đã huy động nhân lực xuống nạo vét khu vực từ Hồ Núi Le mới có thể bơm nước thô vào xử lý.
Nguồn nước tại Hồ Núi Le cạn trơ đáy vào thời điểm tháng 5- 2024.
Còn đối với việc phản ánh của người dân về tình trạng nước đục, dơ, ngay sau khi nhận được thông tin CNCN Xuân Lộc đã cử người xuống kiểm tra nguồn nước. Việc nước đục là do một phần khu vực này thường xuyên mất điện đột xuất, khi mở lại sẽ gây ra hiện tượng xáo trộn trong đường ống dẫn đến nước bị đục, những hộ gia đình có nước bị đục đa phần là những hộ cuối tuyến ống. Để khắc phục tình trạng này, CNCN Xuân Lộc đã tiến hành súc xả tuyến ống nhằm đảm bảo nguồn nước cấp cho người dân luôn đạt theo tiêu chuẩn của Bộ Y tế.
Còn tại Trạm cấp nước tập trung (TCN) xã Phú Lý, huyện Vĩnh Cửu. Công trình này do UBND huyện Vĩnh Cửu làm chủ đầu tư, mới bàn giao cho Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp tỉnh Đồng Nai quản lý. Chất lượng nước nguyên liệu lấy từ Hồ Bà Hào tương đối đảm bảo, hệ thống xử lý nước vận hành ổn định. Do mới đưa vào hoạt động nên công trình đôi lúc bị sự cố đường ống và hệ thống châm hóa hóa chất (nhưng đã và đang khắc phục kịp thời). Tuy vậy, hiện tại người dân đăng ký sử dụng nguồn nước quá ít (khoảng 218 hộ đăng ký, trong khi công suất thiết kế lên đến 1.200 m3/ngày đêm tương đương 2.500 hộ sử dụng cho khoảng 10.000 dân).
Mặc dù đã mùa mưa nhưng mực nước tại Hồ Núi Le vẫn còn rất thấp.
Anh Trần Thiên Phú - Phụ trách TCN xã Phú Lý cho biết thêm, do nhà máy mới đi vào hoạt động nên một số hạng mục vẫn còn bị trục trặc, bên cạnh đó người dân vẫn chưa quen với việc đăng ký sử dụng nước máy (có mùi Clo), chủ yếu vẫn sinh hoạt theo thói quen là dùng nước mưa hoặc nước giếng khoan.
Ông Lương Trường Vĩnh - Trưởng Khoa Sức khoẻ Môi trường - Y tế trường học, CDC Đồng Nai cho biết: “Lúc cao điểm khô hạn thiếu nước trầm trọng như trường hợp Hồ Núi Le tháng 5-2024 vừa qua có thời điểm độ đục nước thô rất cao (> 1.000 NTU) nên rất khó cho CNCN Xuân Lộc xử lý, vì phải lắng lọc nhiều lần và tốn hóa chất, tăng chi phí vận hành và thời gian xử lý… Sau một tháng lượng mưa ko đáng kể, trữ lượng nước cũng mới được 1/3 so với năm 2023 gây khó khăn cho đơn vị cấp nước xử lý cả về số lượng và chất lượng để đảm bảo sức khoẻ và nhu cầu sử dụng của người dân”.
Nhân viên CDC lấy nguồn nước máy để kiểm tra chất lượng nước tại TCN xã Phú Lý(H.Vĩnh Cửu).
Nỗ lực khắc phục
Trước tình trạng các đơn vị cấp nước gặp nhiều khó khăn do tình trạng thiếu nước nghiêm trọng, trong tháng 7 vừa qua, Đoàn công tác CDC Đồng Nai đã tổ chức ngoại kiểm chất lượng nước tại Chi nhánh cấp nước Xuân Lộc thuộc Công ty cổ phần cấp nước Đồng Nai và TCN tập trung xã Phú Lý, H.Vĩnh Cửu.
Tại thời điểm kiểm tra, hoạt động sản xuất và cấp nước tại CNCN Xuân Lộc diễn ra bình thường, không ghi nhận sự cố xảy ra trên hệ thống cấp nước. Đoàn đã tiến hành lấy mẫu kiểm tra chất lượng nước tại 4 vị trí trên địa bàn huyện: Bể chứa –PXN Gia Ray; PXN Tâm Hưng Hoà; tại hộ Bà Nguyễn Kim Anh, xã Xuân Tâm và số 363 Trần Phú, thị trấn Gia Ray. Tại vị trí lấy mẫu, các mẫu nước có hàm lượng Clo dư đều đạt yêu cầu: từ 0,47mg/l- 0,93mg/l. Các thông số pH, Nitrat, Nitrit, Amoni, độ cứng, Permanganat, E.Coli, Coliform...đạt yêu cầu (nằm trong ngưỡng cho phép của Bộ Y tế).
Còn tại TCN tập trung xã Phú Lý bị hỏng thiết bị châm CLo định lượng đang sửa chữa bảo trì.
Đoàn đã tiến hành lấy mẫu kiểm tra chất lượng nước tại 3 vị trí trên địa bàn xã: Hộ ông Vũ Đình Thân (tổ 7 ấp 4, xã Phú Lý), Trạm Y tế xã Phú Lý và Bể chứa TCN xã Phú Lý. Các thông số pH, Nitrat, Nitrit, Amoni, độ cứng, Permanganat, E.Coli, Coliform...đạt yêu cầu (nằm trong ngưỡng cho phép của Bộ Y tế).
Kết luận buổi làm việc, đoàn đánh giá cao những nỗ lực của tập thể lãnh đạo, cán bộ công nhân viên của đơn vị cấp nước đã cố gắng khắc phục tình trạng thiếu nước nguyên liệu nghiêm trọng trong thời gian qua, đến nay tình trạng thiếu nước cơ bản đã được khắc phục, các hoạt động sản xuất đã đi vào ổn định, không có sự cố xảy ra trên hệ thống cấp nước, chất lượng nước cấp cho người dân trên địa bàn được đảm bảo.
Đoàn cũng đề nghị đơn vị cần kiểm soát tốt nguồn nước nguyên liệu bị giảm sút gây ảnh hưởng đến sản xuất và cấp nước sinh hoạt cho người dân, đặc biệt trong mùa khô hạn kéo dài, đồng thời duy trì thực hiện nghiêm túc các quy định về nội kiểm chất lượng nước, tăng cường tuyên truyền cho người dân.
Ông Vũ Đức Việt cho biết: “Trước tình trạng thiếu hụt nguồn nước thô, Chi Nhánh đã phản ánh lên UBND huyện và Công ty TNHH MTV Khai thác Công trình Thủy lợi Đồng Nai (đơn vị quản lý hồ) để có hướng giải quyết. Vừa qua UBND huyện Xuân Lộc đã mở cuộc họp với Chi Nhánh Cấp nước Xuân Lộc và Công ty TNHH MTV Khai thác Công trình Thủy lợi Đồng Nai, Huyện đã chỉ đạo Công ty TNHH MTV Khai thác Công trình Thủy lợi Đồng Nai phải có kế hoạch nạo vét lòng hồ nhằm tăng dung tích chứa của hồ”.
Mới đây UBND tỉnh đã có văn bản gửi UBND các huyện, thành phố lập kế hoạch bố trí kinh phí, lộ trình cụ thể để đầu tư nâng cấp, bổ sung, sửa chữa thiết bị xử lý nước của các công trình cấp nước tập trung đang hoạt động không có khả năng đấu nối sử dụng nguồn nước máy, đồng thời xây dựng kế hoạch và bố trí kinh phí đấu nối với các Đơn vị cấp nước lớn (Công ty CPCN Đồng Nai, Gia Tân, Hồ Cầu Mới, IDICO, Long Khánh, Nhà máy nước Tân Phú, các Trạm cấp nước tập trung có thể đấu nối…) bảo đảm đến năm 2025 đạt mục tiêu cấp nước sạch nông thôn theo yêu cầu.
Cũng theo ông Lương Trường Vĩnh, thời gian tới Ngành Y tế sẽ tăng cường kiểm tra, đánh giá chất lượng nước tại các công trình cấp nước tập trung, đề xuất xử lý kịp thời đối với các đơn vị cung cấp nước chưa đảm bảo chất lượng theo quy định Bộ Y tế.
Thanh Tú