Mặc dù được công nhận Loại trừ sốt rét vào cuối năm 2023, nhưng Đồng Nai vẫn xuất hiện ca sốt rét ngoại lai. Trước tình hình đó Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đồng Nai (CDC Đồng Nai) và các đơn vị y tế trên địa bàn tỉnh tiếp tục duy trì các biện pháp phòng sốt rét quay trở lại.
Gần 81 ngàn người trong vùng nguy cơ
Theo báo cáo của CDC Đồng Nai, hết quý 1-2024, toàn tỉnh vẫn còn gần 81 ngàn người trong vùng nguy cơ sốt rét, số xã vùng sốt rét quay trở lại là 20/170, trong đó số xã nằm trong vùng sốt rét lưu hành nhẹ là 4, vùng sốt rét lưu hành vừa là 1 xã.
Năm 2023, ngành Y tế phát hiện, chẩn đoán và điều trị 2 ca sốt rét ngoại lai (từ Châu Phi trở về), không có ca tử vong do sốt rét, dịch sốt rét không xảy ra trên địa bàn tỉnh. CN Lương Thị Hiên – Phó khoa phụ trách Khoa Sốt rét ký sinh trùng, CDC Đồng Nai cho biết: “Các trường hợp sốt rét ngoại lai sẽ được giám sát qua hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm trên địa bàn. Các cơ sở y tế báo cho CDC, khoa sẽ điều tra dịch tễ, xét nghiệm, test nhanh và bàn phương án xử lý”.
Trong tháng 3-2024, qua kết quả các đợt giám sát dịch tễ sốt rét định kỳ năm 2024, CDC Đồng Nai đã phát hiện mật độ muỗi An.dirus (véc tơ truyền bệnh sốt rét chính) tại xã Hiếu Liêm (H.Vĩnh Cửu), bên cạnh đó đây còn là địa phương có nhiều người dân đi rừng ngủ rẫy và qua lại biên giới, đặc biệt giáp ranh với tỉnh Bình Phước (vùng có sốt rét kháng thuốc) dẫn đến nguy cơ xuất hiện ca bệnh sốt rét nội địa trên địa bàn rất cao. Vì vậy CDC Đồng Nai đã đề nghị Trung tâm y tế huyện Vĩnh Cửu chủ động tăng cường các biện pháp phòng chống véc tơ, kiểm soát nguồn lây nhiễm trên địa bàn, cụ thể triển khai các biện pháp phòng ngừa.
Nhân viên Trung tâm Y tế huyện Vĩnh Cửu phun hoá chất diệt muỗi tại các hộ gia đình ở xã Hiếu Liêm.
BS.CKII Hồ Văn Hoài, Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Vĩnh Cửu cho hay: Sau khi nhận công văn của CDC Đồng Nai về việc phun, tẩm hoá chất phòng sốt rét, đơn vị đã nhanh chóng lập kế hoạch và lên kinh phí để phun, tẩm hoá chất phòng chống véc tơ, kiểm soát nguồn lây nhiễm trên địa bàn huyện. Trong đó chú trọng công tác tẩm hoá chất phòng chống véc tơ cho các hộ gia đình thuộc đối tượng nguy cơ cao tại các phân trường ấp 3 xã Hiếu Liêm, các trạm kiểm lâm đóng trên địa bàn, các lán trại, phun tẩm sớm trước khi mùa mưa tới. Phối hợp với khu bảo tồn và UBND các xã Mã Đà, Hiếu Liêm, Phú Lý cấp màn tẩm hóa chất cho đối tượng nguy cơ cao. Lấy máu lam và test duy trì hàng ngày theo quy định của chương trình.
Tăng cường công tác truyền thông, giám sát
Để bảo vệ thành quả loại trừ sốt rét trên địa bàn tỉnh, CDC Đồng Nai ban hành kế hoạch hoạt động với mục tiêu đặt ra: Không có trường hợp mắc sốt rét nội địa; 100% trường hợp mắc sốt rét ngoại lai được phát hiện sớm và điều trị đúng phác đồ; Không có trường hợp mắc sốt rét tử vong; Không để dịch sốt rét xảy ra.
Để đạt được mục tiêu trên, CN Lương Thị Hiên cho biết: “Loại trừ sốt rét là thành quả đáng kể, nhưng bảo vệ được thành quả sau loại trừ cũng đóng vai trò quan trọng không kém. Vì vậy, chúng tôi tiếp tục công tác truyền thông, chú trọng các địa bàn có người di biến động để người dân nắm rõ thông tin về sốt rét ở các tỉnh trong nước cũng như một số quốc gia ở châu Phi; cách phòng, chống bệnh sốt rét, khuyến cáo người dân đến cơ sở y tế nếu có triệu chứng bệnh và đến nhận một liều thuốc tại cơ quan y tế khi đi làm việc tại các vùng có dịch sốt rét.”.
Ngoài ra, trong những tháng đầu năm 2024, Khoa Sốt rét ký sinh trùng CDC đã tổ chức các đợt giám sát điểm kính hiển vi tại các địa bàn có nguy cơ. Qua công tác giám sát các điểm kính hiển vi góp phần phát hiện, chẩn đoán sớm bệnh nhân sốt rét; quản lý bệnh nhân sốt rét; quản lý dân di biến động, đối tượng nguy cơ; dự báo dịch và phòng, chống dịch và giám sát kháng thuốc sốt rét.
Bệnh sốt rét có thể chữa khỏi hoàn toàn. Nhưng nếu người mắc bệnh này không uống thuốc đúng và đủ liều sẽ xuất hiện triệu chứng trở lại, nguy cơ gây ra sốt rét kháng thuốc. Các chuyên gia cảnh báo, người dân khi có các triệu chứng nghi ngờ nên đến ngay cơ sở y tế đủ điều kiện thử test chẩn đoán, được lấy lam máu nhằm điều trị kịp thời.
CDC Đồng Nai cũng lưu ý các đơn vị y tế khi thu dung bệnh nhân điều trị sốt rét cần báo cáo kịp thời lên tuyến trên, khai thác yếu tố dịch tễ nhằm phát hiện sớm, điều trị đúng, hướng dẫn điều trị tiệt căn.
Mai Liên