Nhiều phụ nữ vẫn còn tâm lý e ngại, chủ quan với các dấu hiệu bất thường về bệnh phụ khoa nên không đi khám. Điều này khiến nhiều người đánh mất cơ hội phát hiện, điều trị sớm, thậm chí đối mặt với nguy cơ viêm nhiễm kéo dài, vô sinh, thậm chí ung thư. Khám phụ khoa định kỳ là cách đơn giản nhưng hiệu quả để phát hiện sớm bệnh lý, điều trị kịp thời và bảo vệ thiên chức làm mẹ.
Hệ lụy khó lường từ viêm nhiễm phụ khoa
Viêm nhiễm phụ khoa là tình trạng phổ biến ở phụ nữ, hầu hết phụ nữ bị ít nhất một lần trong đời. Theo thống kê của Bộ Y tế, có đến 90% phụ nữ Việt Nam trong độ tuổi 15–49 từng mắc bệnh phụ khoa, trong đó khoảng 11% tái phát nhiều lần. Đáng chú ý, tỷ lệ mắc mới mỗi năm tăng từ 15–27%, không chỉ ở phụ nữ đã lập gia đình mà cả ở các bạn gái chưa từng quan hệ tình dục.
Kiểm tra huyết áp cho một phụ nữ khám phụ khoa tại khoa Sức khỏe sinh sản CDC Đồng Nai.
Trường hợp chị T.T.V. (42 tuổi, ngụ xã Đồng Tâm, tỉnh Đồng Nai) là một ví dụ điển hình. Nhiều năm trước, chị từng được chẩn đoán viêm âm đạo tại một phòng khám tư sau khi có biểu hiện ra huyết bất thường, khí hư có mùi. Kể từ đó, mỗi khi triệu chứng tái phát, chị tự ý dùng lại đơn thuốc cũ thay vì đi khám. Đến khi bệnh trở nặng, chị mới đến bệnh viện chuyên khoa thì được bác sĩ nghi ngờ mắc ung thư cổ tử cung.
Tương tự, chị N.T.T.N. (34 tuổi, phường Bình Phước, tỉnh Đồng Nai) cũng từng nhiều lần bị viêm nhiễm phụ khoa, đau bụng dưới, kinh nguyệt không đều. Tuy nhiên, vì nghĩ chỉ là “chuyện thường” nên chị tự mua thuốc uống. Mãi đến khi các triệu chứng trở nên trầm trọng, chị mới đến bệnh viện và được chẩn đoán viêm tắc vòi trứng. “Vì chủ quan và ngại đi khám nên bệnh mới trở nặng như vậy. Giờ tôi rất lo lắng sợ ảnh hưởng đến việc sinh con”- chị N. chia sẻ.
Bác sĩ Hoàng Thị Hoài Dung, khoa Sản, Bệnh viện ĐK Bình Phước cho biết, chỉ trong 6 tháng đầu năm, khoa đã tiếp nhận hơn 1.700 ca khám phụ khoa, trong đó phát hiện gần 10 trường hợp nghi ngờ ung thư cổ tử cung. Đáng chú ý, phần lớn người bệnh chỉ đi khám khi có biểu hiện rõ rệt, thay vì kiểm tra định kỳ để phát hiện sớm.
Còn BS.CKI Trần Thị Ngần, Trưởng khoa Sức khỏe sinh sản, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết, phần lớn người dân chưa có thói quen khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt là khám phụ khoa. Nhiều phụ nữ chỉ đến khi mang thai hoặc phát hiện dấu hiệu bất thường nghiêm trọng, như ra máu sau mãn kinh từ 5 – 10 năm.
“Ung thư cổ tử cung giai đoạn đầu thường không có triệu chứng rõ ràng. Việc tầm soát định kỳ giúp phát hiện sớm các biến đổi tế bào bất thường, điều trị kịp thời và giảm thiểu chi phí điều trị - bác sĩ Ngần nhấn mạnh.
Ung thư cổ tử cung là một trong những bệnh ung thư phụ khoa phổ biến, có tỷ lệ tử vong cao nếu phát hiện muộn. Theo Tổ chức Ung thư Toàn cầu (GLOBOCAN), năm 2022, mỗi năm trên thế giới có hơn 500.000 người mắc ung thư cổ tử cung, trong đó hơn 250.000 ca tử vong. Việt Nam ghi nhận hơn 5.000 ca mắc mới, trong đó có hơn 2.500 ca tử vong mỗi năm, tương đương 7 ca tử vong mỗi ngày. Đáng lo ngại, bệnh đang ngày càng trẻ hóa, với nhiều ca được phát hiện ở phụ nữ ngoài 20 tuổi, thậm chí là vị thành niên.
Ngoài ung thư cổ tử cung, các bệnh phụ khoa phổ biến khác như viêm lộ tuyến cổ tử cung, u xơ tử cung, u nang buồng trứng... cũng có tỷ lệ mắc cao. Theo số liệu từ Bệnh viện Phụ sản Trung ương, khoảng 60% phụ nữ từng mắc ít nhất một bệnh phụ khoa trong đời, trong đó 20–30% có nguy cơ biến chứng ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Khám phụ khoa định kỳ, chủ động bảo vệ sức khỏe sinh sản
Khám phụ khoa định kỳ giúp phát hiện sớm bệnh viêm nhiễm, bệnh lây qua đường tình dục, u xơ, u nang… và ngăn biến chứng gây vô sinh, hiếm muộn. Đây cũng là biện pháp tầm soát ung thư cổ tử cung, ung thư nội mạc tử cung từ sớm.
Khám phụ khoa định kỳ không chỉ giúp phát hiện sớm các bệnh viêm nhiễm, bệnh lây truyền qua đường tình dục, u xơ tử cung, u nang buồng trứng… mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc tầm soát ung thư cổ tử cung, ung thư nội mạc tử cung sớm.
Theo bác sĩ Dung, khám phụ khoa là những khảo sát, thăm khám tại cơ quan sinh dục nữ, bao gồm: âm hộ, âm đạo, tử cung, vòi trứng, buồng trứng và hai bầu vú. Tuy nhiên, nhiều chị em vẫn còn tâm lý e ngại, chỉ đến khi có triệu chứng bất thường mới đi khám, dẫn đến bỏ lỡ thời điểm vàng trong chẩn đoán và điều trị.
Khuyến cáo khám định kỳ mỗi 6 tháng/lần. Đặc biệt, những người có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư phụ khoa nên khám thường xuyên hơn theo chỉ định của bác sĩ. Việc phát hiện bệnh sớm không chỉ giúp điều trị kịp thời mà còn giảm nguy cơ biến chứng, bảo vệ chức năng sinh sản và sức khỏe.
“Khám phụ khoa cũng là cơ hội để phụ nữ nâng cao hiểu biết về sức khỏe sinh sản, được tư vấn phòng ngừa bệnh lý phụ khoa, bệnh lây qua đường tình dục, cũng như cách ngừa thai an toàn, hiệu quả trong việc thực hiện kế hoạch hóa gia đình” – bác sĩ Dung chia sẻ.
Ngoài việc khám định kỳ, phụ nữ cần đi khám ngay nếu có các dấu hiệu bất thường như: Khí hư có mùi hôi, màu sắc lạ (vàng, xanh, nâu…); kinh nguyệt không đều, máu kinh có bất thường; ngứa rát vùng kín, ra máu sau quan hệ; đau vùng chậu, đau bụng dưới kéo dài; thời điểm khám lý tưởng là 3–5 ngày sau sạch kinh. Trước khi khám nên tránh dùng thuốc đặt âm đạo hoặc quan hệ tình dục ít nhất 48 giờ để đảm bảo kết quả chính xác.
Khám phụ khoa định kỳ không chỉ là cách chủ động bảo vệ sức khỏe, mà còn là hành động thiết thực thể hiện sự yêu thương và tôn trọng bản thân. Đừng để sự e ngại hay chủ quan đánh đổi bằng những hệ lụy đáng tiếc.
Đỗ Hoa