Bánh Trung thu cung cấp nhiều năng lượng. Vì thế, ngoài việc quan tâm đến chất lượng của bánh Trung thu, người tiêu dùng còn băn khoăn làm thế nào có thể ăn bánh Trung thu mà vẫn đảm bảo không bị tăng cân, người mắc bệnh mạn tính liên quan đến dinh dưỡng không bị ảnh hưởng...
Đa dạng các mặt hàng bánh Trung thu
Trước kia, bánh Trung thu truyền thống là bánh dẻo và bánh nướng nhân thập cẩm. Ngày nay, bánh Trung thu đa dạng với các loại nhân: Gà quay, lạp xưởng, bào ngư, nấm đông cô, hải sâm, trứng... đến khoai môn, đậu xanh, đậu đỏ, đậu đen, hạt sen, sữa dừa, rau câu, táo tàu, mứt bí, hạt dưa, hạt điều, mè... Ngoài ra còn một số loại bánh chay, bánh cho người lớn tuổi, bánh phục vụ giới trẻ và đặc biệt phục vụ cho người ăn kiêng, đái tháo đường. Bánh Trung thu cổ truyền thường ít hương vị, màu sắc và bao bì kém hấp dẫn, bánh to, cứng, độ ngọt cao và chất béo nhiều,...
Bánh Trung thu ngày nay rất đa dạng.
Bên cạnh đó, các loại bánh home-made cũng đang rất thịnh hành. Bánh có hình thức rất đa dạng, nhiều màu sắc mới lạ, sáng tạo, nhưng nguồn gốc chưa rõ ràng, chưa có giấy phép sản xuất kinh doanh. Những người trẻ thường thích các loại bánh hiện đại của các công ty sản xuất theo dây chuyền công nghiệp, đa dạng về chủng loại, màu sắc và phù hợp với khẩu vị của nhiều đối tượng.
Độ an toàn thực phẩm của bánh Trung thu
Bánh Trung thu là một sản phẩm có đa dạng các loại thực phẩm, các loại gia vị, phụ gia thực phẩm (chất tạo mà̀u, chất bảo quản, chất chống mốc)... Mỗi loại nguyên liệu đều có nguy cơ mất an toàn thực phẩm: thực phẩm bị ôi thui, thực phẩm nhiễm các loại nấm mốc, vi khuẩn gây bệnh (nấm mốc, tụ cầu, tả, lỵ,...), nhiễm hóa chất độc hại (chất tăng trọng, kháng sinh, chất bảo quản, hóa chất bảo vệ thực vật, chất tạo màu cấm sử dụng,... do sản phẩm quá thời hạn sử dụng, bảo quản không đúng yêu cầu...).
Đặc biệt, các nguyên liệu như bột, nhân bánh, trứng muối, chất bảo quản, phẩm màu,... để lâu dễ bị mốc, nguyên liệu có thể nhập lậu, trôi nổi trên thị trường chưa được kiểm soát. Trong khi chế biến không đảm bảo quy trình về vệ sinh: từ sơ chế nguyên liệu, nơi chế biến, dụng cụ chế biến, vệ sinh và sức khỏe của người chế biến đã làm cho sản phẩm không an toàn cho người sử dụng.
Như chúng ta thấy, một chiếc bánh Trung thu thường có một gói hút ẩm, mặc dù vậy bánh không bảo quản được lâu (tối đa là 2 tháng sau khi xuất xưởng). Vì lợi nhuận, một số nhà sản xuất, kinh doanh bất chấp các quy định, các công đoạn, các quy trình về an toàn thực phẩm, sử dụng các nguồn nguyên liệu trôi nổi, làm cho sản phẩm dễ bị ô nhiễm có nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm cấp tính, mạn tính, bệnh truyền qua thực phẩm và làm ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng người tiêu dùng.
Làm sao lựa chọn bánh an toàn?
Khi lựa chọn bánh Trung thu, để đảm bảo an toàn thực phẩm, người tiêu dùng cần chú ý các tiêu chí sau:
Về nhãn mác: Sản phẩm phải có nguồn gốc rõ ràng, ghi rõ tên của nhà sản xuất, địa chỉ nơi sản xuất, có thành phần nguyên liệu sản phẩm, có hướng dẫn sử dụng và bảo quản,... có ghi ngày sản xuất, có thời hạn sử dụng, tốt nhất là sử dụng sản phẩm mới xuất xưởng.
Về chất lượng: Người tiêu dùng lựa chọn sản phẩm không bị dập nát biến dạng, bao bì không rách nát, màu sắc không khác thường, không có mùi khác lạ. Không lựa chọn, mua sản phẩm trôi nổi, không rõ nguồn gốc.
Về góc độ quản lý của các cơ quan nhà nước phối hợp với các lực lượng chức năng tăng cường kiểm tra, ngăn chặn và xử lý triệt để các cơ sở sản xuất, kinh doanh bánh Trung thu phải tuân thủ những điều kiện bảo đảm an toàn thực phẩm. Đồng thời, bảo đảm cơ sở vật chất, trang thiết bị dụng cụ sản xuất; sử dụng nguyên liệu, phụ gia thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng, còn hạn sử dụng, không sử dụng phụ gia thực phẩm ngoài danh mục. Kiên quyết loại bỏ các điểm kinh doanh bánh Trung thu không bảo đảm điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm, không rõ nguồn gốc... góp phần bảo đảm an toàn thực phẩm, bảo vệ quyền lợi, sức khỏe người tiêu dùng.
ThS. BS. Nguyễn Văn Tiến
Viện Dinh dưỡng