Những năm gần đây, bệnh nhân suy thận mạn có xu hướng gia tăng, kéo theo đó là nhu cầu chạy thận nhân tạo ngày càng lớn. Trong khi số lượng máy chạy thận tại các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh Đồng Nai hiện nay thiếu nhiều so với nhu cầu của người dân. Do đó, ngành Y tế đang từng bước tháo gỡ để giảm bớt nỗi lo cho người bệnh.
Nhu cầu chạy thận nhân tạo của người bệnh tăng cao
Chạy thận nhân tạo là phương pháp thay thế thận phổ biến nhất hiện nay, theo Bộ Y tế ước tính tại Việt Nam hiện có khoảng gần 800 ngàn người bị suy thận giai đoạn cuối cần phải chạy thận nhân tạo.
BS.CKII Nguyễn Văn Bình, Phó giám đốc Sở Y tế cho biết, toàn tỉnh hiện có 10 cơ sở y tế đã triển khai chạy thận nhân tạo để điều trị cho những bệnh nhân bị suy thận mạn giai đoạn cuối, trong đó có 8 cơ sở y tế công lập gồm: Bệnh viện đa khoa Đồng Nai, Thống Nhất, khu vực Long Khánh, khu vực Long Thành, khu vực Định Quán; 3 Trung tâm y tế: Xuân Lộc, Cẩm Mỹ, Trảng Bom và 2 cơ sở y tế ngoài công lập là Bệnh viện Đồng Nai 2 và Bệnh viện Đại học y dược Shingmark. Với tổng số khoảng trên 200 máy chạy thận, có những đơn vị phải tổ chức chạy 3 ca/ngày nhưng vẫn chưa đáp ứng đủ cho nhu cầu chạy thận ngày càng lớn như hiện nay.
Đơn cử tại Bệnh viện ĐK Thống Nhất, ThS-BS Nguyễn Thị Thu Thảo, Phó trưởng Khoa Thận nhân tạo chia sẻ, vừa qua bệnh viện đã triển khai khu thận nhân tạo quy mô 120 giường với trang thiết bị máy móc hiện đại, tăng hơn 30 giường so với trước đây nhưng vẫn chưa đáp ứng được so với nhu cầu của bệnh nhân. Hiện tổng số bệnh nhân đăng ký lọc thận theo chu kỳ tại khoa là gần 500 người, ngoài ra còn có khoảng 30 bệnh nhân ở các tỉnh lân cận đến chạy thận không thường xuyên, nghĩa là khi nào thấy mệt thì họ nhập viện và khoa sẽ sắp xếp cho họ chạy thận theo dạng cấp cứu vì không đủ máy chạy chu kỳ. Mỗi bệnh nhân một tuần lọc máu 3 lần, mỗi lần khoảng 4 tiếng; 1 ca lọc máu thường có từ 60-80 bệnh nhân, ngoài ra mỗi ngày còn có 3 - 4 bệnh nhân lọc máu hồi sức; hiện có 25 bệnh nhân đăng ký chờ lọc máu chu kỳ nhưng khoa vẫn chưa sắp xếp được vì không còn máy.
ThSBS Nguyễn Thị Thu Thảo, Phó trưởng Khoa Thận nhân tạo Bệnh viện ĐK Thống Nhất khám bệnh cho bệnh nhân chạy thận nhân tạo.
“Bệnh nhân chạy thận lâu nhất là 23 năm kể từ khi khoa mới thành lập vào năm 2002 là ông Đỗ Văn Hòa, 60 tuổi ngụ tại huyện Trảng Bom, đến nay vẫn đang chạy thận chu kỳ ở khoa. Đối với bệnh nhân bị bệnh suy thận mạn tính giai đoạn cuối, để duy trì sự sống song song điều trị nội khoa cần kết hợp 1 trong 3 phương pháp điều trị là: Chạy thận nhân tạo, thẩm phân phúc mạc (hay còn gọi là lọc màng bụng) và ghép thận. Trong đó chạy thận nhân tạo vẫn là lựa chọn phổ biến hiện nay” – BS Thảo cho biết thêm.
Tại Bệnh viện ĐKKV Long Khánh, lãnh đạo bệnh viện cho biết, hiện bệnh viện đang quản lý 90 bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối, tuy nhiên số bệnh nhân đăng ký chạy thận ngày càng tăng nên bệnh viện đang rất cần thêm khoảng 10 máy nữa để thu dung bệnh nhân đến điều trị.
Hay như tại Trung tâm Y tế huyện Cẩm Mỹ đã triển khai chạy thận nhân tạo từ giữa năm 2022, BS CKII Lưu Văn Tường, Giám đốc trung tâm chia sẻ, trung tâm hiện có 8 giường bệnh, triển khai chạy 1 tuần 3 ngày, mỗi ngày chạy 2 ca, mỗi ca có 8 bệnh nhân. Tuy nhiên, số bệnh nhân có nhu cầu đăng ký chạy thận tại trung tâm khoảng 40 người, do đó trung tâm cần được đầu tư thêm máy để người dân địa phương không phải vượt tuyến đi xa và đỡ tốn chi phí đi lại.
Bệnh viện Đại học y dược Shingmark là đơn vị nằm trên địa bàn TP. Biên Hòa có số lượng bệnh nhân đến chạy thận nhân tạo tương đối đông khoảng 200 người. ThS-BS Hoàng Nghĩa Đài, Phó giám đốc bệnh viện cho hay, bệnh viện có 35 máy chạy thận, mỗi ngày phải chạy 3 ca hết công suất nhưng vẫn chưa đáp ứng được hết nhu cầu của bệnh nhân.
Đầu tư nguồn lực tháo gỡ tình trạng quá tải bệnh nhân chạy thận nhân tạo
BS.CKII Nguyễn Văn Bình cho hay, có rất nhiều lý do khiến cho số bệnh nhân bị suy thận mạn gia tăng, trong đó tuổi thọ trung bình ngày càng cao nhưng người dân vẫn chưa có ý thức chủ động đi kiểm tra, tầm soát định kỳ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh như đái tháo đường, tăng huyết áp, goutte; hoặc các bệnh lý đường tiết niệu như sỏi thận, viêm cầu thận, bệnh chủ mô thận,… do đó đã làm cho bệnh suy thận mạn ngày càng gia tăng.
Trước thực trạng quá tải bệnh nhân chạy thận nhân tạo, lãnh đạo Sở Y tế cho biết, ngành Y tế Đồng Nai đã có chủ trương đầu tư các thiết bị y tế như hệ thống máy chạy thận nhân tạo hiện đại, xây dựng mới hoặc cải tạo mở rộng các khu lọc thận để tăng số giường bệnh tại một số đơn vị như: Bệnh viện ĐKKV Định Quán chuẩn bị triển khai khu lọc thận mới được bố trí trong khoa Hồi sức cấp cứu với quy mô 30 giường; Bệnh viện Đồng Nai 2 chuẩn bị mở rộng khu lọc thận thành 30 giường; Bệnh viện Quốc tế Hoàn Mỹ cũng đang chuẩn bị triển khai kỹ thuật chạy thận nhân tạo.
Các điều dưỡng khoa Thận nhân tạo đang chuẩn bị máy trước khi tiếp nhận bệnh nhân chạy thận.
Sắp tới Bệnh viện ĐK Thống Nhất sẽ triển khai kỹ thuật dịch lọc máu bằng máy pha tự động và chuyển trực tiếp đến các máy lọc thận cho bệnh nhân theo hệ thống kín mà không cần sự can thiệp của nhân viên y tế. Kỹ thuật này đảm bảo giảm nguy cơ nhiễm chéo trong quá trình lọc thận (trước đây công việc này do hộ lý thực hiện thủ công chiết xuất dịch vào can rồi sau đó mang đến các máy lọc thận).
Ngoài ra, Sở Y tế chỉ đạo các đơn vị chạy thận nhân tạo cần tăng cường thêm nhân lực bố trí ca kíp đủ để phục vụ bệnh nhân; tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng cho nhân viên y tế nhất là những nhân viên mới; đẩy mạnh công tác chuyển giao kỹ thuật theo đề án 1816 từ tuyến tỉnh cho tuyến huyện; tiếp tục nghiên cứu giải pháp chạy thận nhân tạo tại các trạm y tế và lọc màng bụng cho những bệnh nhân có chỉ định, nhằm giảm tải cho bệnh viện tuyến trên, đồng thời giúp tuyến y tế cơ sở phát triển những kỹ thuật mới, giúp bệnh nhân được tiếp cận với kỹ thuật cao, đỡ chi phí đi lại.
Bên cạnh đó, ngành Y tế cũng tạo điều kiện cho y tế ngoài công lập triển khai kỹ thuật chạy thận nhân tạo và tiếp tục đẩy mạnh công tác xã hội hóa y tế để đầu tư phát triển thêm nhiều máy móc kỹ thuật cao phục vụ tốt hơn cho bệnh nhân chạy thận nhân tạo.
“Sở Y tế đang triển khai đấu thầu bổ sung máy chạy thận nhân tạo cho các bệnh viện trên địa bàn tỉnh. Hy vọng với việc đầu tư nguồn lực như trên sẽ cơ bản giải quyết được tình trạng quá tải bệnh nhân có nhu cầu chạy thận nhân tạo hiện nay” – BS Bình cho biết thêm.
Bích Ngọc