Trong hành trình phòng, chống HIV/AIDS tại Việt Nam, chuyển đổi số đang mở ra những bước tiến quan trọng. Sự ra đời của phần mềm HIV INFO 4.0 được xem là một giải pháp đột phá, không chỉ hiện đại hóa công tác quản lý, theo dõi và điều trị mà còn khẳng định cam kết bảo vệ quyền riêng tư, phẩm giá và niềm tin của người bệnh.
Nhiều năm qua, bảo mật thông tin cá nhân luôn là nỗi trăn trở lớn trong chăm sóc người nhiễm HIV. Chỉ một sơ suất để lộ danh tính cũng có thể khiến người bệnh phải đối diện với kỳ thị và tổn thương tâm lý. Vì vậy, bảo mật không chỉ là yêu cầu kỹ thuật mà còn là trách nhiệm nhân văn tôn trọng quyền con người.
Xuất phát từ nhu cầu đó, Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) phối hợp Tổ chức PATH (Hoa Kỳ) đã phát triển và triển khai phần mềm HIV INFO 4.0. Đây là hệ thống quản lý dữ liệu người nhiễm HIV tiên tiến, được thiết kế với nhiều lớp bảo mật chặt chẽ. Chỉ những nhân viên y tế có thẩm quyền mới có thể truy cập, các dữ liệu như hồ sơ cá nhân, kết quả xét nghiệm hay quá trình điều trị đều được lưu trữ trong môi trường an toàn, minh bạch và có kiểm soát. Nhờ vậy, người bệnh có thể yên tâm rằng thông tin của mình luôn được bảo vệ.
Ông Nguyễn Bá Long quản lý người nhiễm HIV trên phần mềm HIV INFO tại cơ sở 2 CDC Đồng Nai.
Trước đây, dữ liệu HIV tại nhiều cơ sở xét nghiệm, điều trị hay giám sát thường bị phân mảnh, thiếu tính liên thông, gây khó khăn cho công tác báo cáo và chăm sóc bệnh nhân. HIV INFO 4.0 đã khắc phục tình trạng này bằng giải pháp đồng bộ hóa dữ liệu trên toàn quốc.
Theo đó, hệ thống tích hợp đầy đủ các phân hệ từ xét nghiệm, giám sát ca bệnh, quản lý khách hàng cho đến điều trị, tạo thành chuỗi quản lý liên tục từ phát hiện đến chăm sóc. Phân hệ xét nghiệm được kết nối từ sàng lọc tới khẳng định; dữ liệu ca bệnh dương tính cập nhật tự động; quản lý khách hàng được chuẩn hóa với 5 loại địa chỉ (sàng lọc, khẳng định, thường trú, hiện tại, điều trị); phân hệ kết nối điều trị cho phép dữ liệu được chuyển tự động từ phòng xét nghiệm sang cơ sở điều trị, giúp người bệnh tiếp cận dịch vụ nhanh hơn. Nhờ sự liên thông này, ngành y tế có thể theo dõi toàn cảnh dịch HIV/AIDS, hỗ trợ địa phương chủ động hơn trong quản lý và người nhiễm.
Ông Nguyễn Bá Long, khoa Phòng, chống HIV, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đồng Nai cho hay, trước đây, dữ liệu HIV được lưu rời rạc, tổng hợp báo cáo mất nhiều thời gian và dễ sai sót. Năm 2023 phần mềm HIV INFO 4.0 được triển khai tại Đồng Nai, giúp bảo mật tốt hơn, thông tin được cập nhật tức thời, chính xác và đặc biệt là liên thông dữ liệu giữa các phần mềm như HIV INFO, ARV HMED... giúp nhân viên y tế theo dõi và hỗ trợ người bệnh thuận lợi hơn rất nhiều.
Anh Hoàng Văn T., người nhiễm HIV đang điều trị tại phòng khám ARV – Bệnh viện ĐK Bình Phước, chia sẻ: “Tôi yên tâm hơn khi biết thông tin cá nhân được quản lý bằng phần mềm bảo mật. Từ lúc xét nghiệm khẳng định tới điều trị, hồ sơ của tôi được liên kết thống nhất và an toàn. Điều đó giúp tôi tin tưởng hơn vào đội ngũ nhân viên y tế”.
Theo các chuyên gia, để HIV INFO 4.0 phát huy tối đa hiệu quả, các địa phương cần thực hiện đồng bộ như: phân công nhân viên phụ trách quản lý phần mềm; đào tạo sử dụng và bảo mật dữ liệu; chuẩn hóa và chuyển đổi dữ liệu cũ; liên thông giữa xét nghiệm, điều trị và giám sát để tránh trùng lặp và phân mảnh; đồng thời tăng cường truyền thông để người bệnh hiểu quyền được bảo mật thông tin.
Song song đó, việc giám sát, nâng cấp phần mềm định kỳ cũng rất cần thiết nhằm đáp ứng yêu cầu mới như cập nhật dữ liệu thời gian thực, cảnh báo sớm, hỗ trợ ra quyết định quản lý dịch tễ và đồng thời nâng cao tính thân thiện với người dùng.
Theo ông Long, HIV INFO 4.0 không chỉ là phần mềm quản lý, mà còn là biểu tượng của sự tiến bộ nhân văn trong phòng, chống HIV/AIDS. Hệ thống giúp quản lý người nhiễm toàn diện, chuẩn hóa hỗ trợ phân tích dự báo dịch, báo cáo nhanh và trực quan, giúp cơ quan quản lý ra quyết định kịp thời, đồng thời củng cố niềm tin của người bệnh.
N. Văn